Na vijf jaar pauze keert de Soundpainting Interactive Conference (S.I.C.) terug!
De S.I.C. werd opgericht in 2016 door Walter Thompson en Angélique Cormier. Deze internationale bijeenkomst brengt Soundpainters en performers samen om ideeën uit te wisselen, de nieuwste ontwikkelingen in de taal te verkennen en internationale banden te versterken.
De deelnemers kunnen zich verdiepen in de taal via lezingen, discussies en praktische workshops. De workshops worden geleid door zeer ervaren Soundpainters, onder wie de bedenker van de taal, Walter Thompson
S.I.C. is een unieke kans om samen uit te wisselen, te spelen, op te treden, live te componeren en Soundpainting te vieren.
De vierde editie gaat door in Blois, Frankrijk. Het YET Ensemble-team zal S.I.C. ontvangen in een gemeenschapscentrum in het hart van Blois. Inschrijven kan hier.
De internationale docentenploeg van S.I.C. #4 bestaat uit:
Walter Thompson (Zweden/V.S.), Eric Chapelle (Frankrijk), Johan Sabbe (België) en Angélique Cormier (Frankrijk)
Voor meer info, contacteer Johan Sabbe.
23/24/25
januari 2026
Contact: johan.sabbe@gmail.com
Johan Sabbe (°1966) is een Belgische muzikant en pedagoog met een passie voor vernieuwing in muziekeducatie en performance. Hij studeerde jazzpiano en -compositie aan het Conservatoire Royal de Bruxelles en speelde als pianist, arrangeur en componist in de wereld van theater, jazz en latin.
Sinds 2011 specialiseert hij zich in Soundpainting. Hij is sinds 2012 lid van de Soundpainting Think Tank, een symposium van Soundpainters die op uitnodiging van Walter Thompson jaarlijks samenkomen om de taal verder te ontwikkelen en is oprichter van het Safety Last Soundpainting Ensemble, het enige Belgische gezelschap dat volledig werkt met de taal.
Hij geeft workshops aan academies en conservatoria om de taal te verspreiden.
Samen met Matrix en Muziekcentrum De Bijloke is hij initiatiefnemer van de Soundpainting Academy.
Johan is leraar compositie, jazzpiano, combo, Muzieklab en Soundpainting aan de Kunstacademie De Poel in Gent en gastdocent vakdidactiek aan het Conservatorium van Gent.
Soundpainting...
Soundpainting is een multidisciplinaire universele gebarentaal om live te componeren. De taal is in 1974 uitgevonden door de Amerikaanse componist Walter Thompson en richt zich tot podium-artiesten uit alle disciplines (muziek, dans, acteren, performance...).
De taal telt duizenden gebruikers over de hele wereld. Op soundpainting.org vind je info over workshops en concerten.
...is
Innoveren
In Soundpainting onderzoeken we hoe verschillende disciplines (muziek, film, dans, spoken word,...) op elkaar kunnen inwerken.
Verbinden
De taal is radicaal inclusief en verbindt artiesten uit alle disciplines en genres en van alle niveau's, leeftijden en culturen met elkaar:
Creëren
Soundpainting vereist geen voorkennis van compositie of improvisatie.
Binnen de veilige context van de taal worden alle deelnemers uitgenodigd om hun grenzen af te tasten en ze te verleggen.
Agenda
Concerten
- 17 november: Safety Last Soundpainting Ensemble: Harold Lloyds' Safety Last - Schoolvoorstelling Schouwburg Sint-Niklaas
- 5 december: Safety Last Soundpainting Ensemble: De Seizoenen - 10u30 Anton Van Wilderodezaal Vakschoolhof 26 ( vlakbij stadsschouwburg) Sint-Niklaas
Workshops
- 21 oktober 2025 - Conservatorium Antwerpen
- 10 december 2025 - Academie Ronse
- 23, 24, 25 januari 2026 - Soundpainting Interactive Conference - Blois (F)
- 22 februari - terugkomdag Soundpainting Academy Bijloke Gent
- 29 april 2026 - Academie Oud-Heverlee
- Augustus 2026 - Soundpainting Academy - Bijloke Gent
Soundpainting Academy
Muziekcentrum De Bijloke en Matrix, centrum voor nieuwe muziek, hebben de handen in elkaar gestaan om de Soundpainting Academy op te richten. De Academy is een jaarlijkse driedaagse opleiding in de taal die zich richt naar professionele artiesten en leerkrachten DKO uit alle disciplines (muziek, woord, beeld en dans). De opleiding wordt afgesloten met een concert in concertzaal van de Bijloke waarbij telkens in interactie gegaan wordt met werk van afgestudeerden van KASK Animatiefilm.
De eerste editie vond plaats in augustus 2024. docenten waren Walter Thompson (USA), Sterre Deraedt (B) en Johan Sabbe (B).
De tweede editie vond plaats in augustus 2025. Docenten waren Walter Thompson (USA), Angélique Cormier (F) en Johan Sabbe (B).
De derde editie zal plaats vinden in augustus 2026. Data en docenten nog te bepalen.
Wie hiervoor interesse heeft, contacteer Johan Sabbe. Inschrijvingen starten in maart via Matrix. Best tijdig contacteren, want beide eerste edities waren vlug volzet.
Soundpainting is verspreid over de hele wereld. In de schoot van de Soundpainting Think Tank ontstond de idee om een internationaal forum te creëren voor Soundpainters. Op soundpainting.org vind je info over workshops en concerten wereldwijd, links naar academische werken, info over orkesten, etc...
Vier keer per jaar ontmoeten Soundpainters van over de hele wereld elkaar online op de Soundpainting Flying Fishtank. Daar wordt gediscussieerd en worden ideeën en informatie uitgewisseld.
Op Facebook huizen de Soundpainting Geeks, bij wie je terecht kunt voor vragen of waar je kunt deelnemen aan geeky discussies over de taal. Ook op Telegram is er een groep "Soundpainting Community", waar je je lid van kunt maken.
Interview met Walter Thompson over compositie
Gebarentalen en muziek
Handgebaren en muziek
Gebarentaal is altijd een belangrijke vorm van communiceren geweest en kwam waarschijnlijk nog voor gesproken taal. Ook bij het samen musiceren hebben handgebaren altijd een rol gespeeld. In de Middeleeuwen (en al eerder in de oudheid) werd al met handgebaren aangegeven hoe composities gezongen of gespeeld moest worden. Vanaf de negentiende eeuw nam de rol van een dirigent toe bij het spelen van orkestmuziek.
En ook in groepen waarin geïmproviseerd wordt, worden handgebaren soms gebruikt om op het podium zonder geluid te kunnen communiceren (denk maar aan jazzmusici die door op het hoofd te tikken aangeven dat ze terugkeren naar het thema, of aangeven dat ze gaan spelen met “trading fours” door vier vingers te tonen).
Daarnaast kennen handgebaren ook pedagogische toepassingen. Kodaly en Curwen ontwikkelden een gelijkaardig systeem van handgebaren om de trappen van een toonladder aan te geven.
Gebarentalen en compositie
In de tweede helft van de twintigste eeuw gingen componisten op zoek naar nieuwe manieren om hun muziek te structureren.
In de wereld van de genoteerde composities werd geëxperimenteerd met “open werken” (© Umberto Eco). Een “open werk” is een kunstwerk dat niet volledig vastligt, maar waarin de uitvoerder actief mee bepaalt hoe het uiteindelijke resultaat er uitziet. Dat kan gaan om het kiezen van de volgorde van de onderdelen of het toelaten van toeval en het gebruik van grafische partituren die vrij kunnen worden geïnterpreteerd (Cage, Stockhausen, Brown, Riley, Feldman, Cardew,…). In de wereld van de vrije geïmproviseerde muziek zochten componisten dan weer manieren om improvisatie te bij te sturen met handgebaren (Braxton, Zappa, Zorn, Sun Ra).
Twee componisten uit New York die actief waren in de vrij geïmproviseerde jazz ontwikkelden in de jaren zeventig van de vorige eeuw een gebarentaal om te componeren: Butch Morris (Conduction) en Walter Thompson (Soundpainting). In 2006 ontwikkelde de Argentijnse percussionist Santiago Vasquez vanuit Conduction een eigen gebarentaal die zich vooral richt tot het componeren met percussie-ensembles.
Van die drie talen is Soundpainting de meest verspreide en de enige multidisciplinaire. De taal is goed gedocumenteerd: er zijn werkboeken, er is de online dictionary, er zijn gecertificeerde coaches, er is een georganiseerd netwerk van gebruikers en er is een gestructureerde manier om de taal aan te leren (de verschillende “levels”). Walter Thompson is nog steeds actief bezig met het wereldwijd verspreiden van de taal en organiseert jaarlijks een symposium (de Think Tank) voor soundpainters die mee de taal helpen ontwikkelen. Op Youtube vind je veel concerten van Walter Thompson terug.
Conduction is minder verspreid, minder gedocumenteerd en verloor met de dood van Butch Morris haar belangrijkste voorstander. In New York en in Italië en Duitsland, landen waar Morris vaak werd uitgenodigd, wordt de taal hier en daar nog gebruikt door mensen die met Morris gewerkt hebben. Het enige boek met uitleg over de taal, The Art Of Conduction, samengesteld door Daniela Veronesi, is helaas momenteel niet meer verkrijgbaar. Je vindt de muziek van Morris wel terug op streaming media en op Youtube vind je veel interessante concerten en fragmenten van repetities van hem terug. Mijn favoriet: deze documentaire.
Ritmo con Señas telt een groeiend aantal gebruikers. Santiago Vasquez is een topmuzikant en een heel begeesterende pedagoog. Hij komt vaak naar Europa voor workshops en concerten. De taal is vooral gericht op groove en op het maken van muziek met grote percussie-ensembles. Ze is gebaseerd op concepten uit verschillende grote percussieculturen, is makkelijk aan te leren en richt zich zowel tot beginners als zeer gevorderde percussionisten. Het boek Ritmo con Señas geeft een goed overzicht van de tekens en een goede uitleg over het gebruik van de taal. Vasquez heeft een goede band met België. Het Brusselse ensemble Sysmo was de eerste om hem naar België te halen. Wie de taal wil leren kan terecht bij Sysmo voor workshops.